Aka Gündüı’e Dair
Hilmi YÜCEBAŞ
1885 yılında Katerin ile Alasonya arasında, bir dağ köyünde dünyaya gelen AKA GÜNDÜZ, memleketimizin tanınmış ediplerinden olup 6 Kasım 1958 Perşembe gecesi saat 3.45 te (73) yaşında olarak fâni hayata gözlerini kapamıştır. .
Türk edebiyatının mümtaz siması Aka Gündüz, romancı, hikayeci, şâir ve gazeteci olarak Türk basınına (50) yıl hizmet ederek elliden fazla eser yazmıştır.
Aka Gündüz, Rize’li Finci oğullarından Binbaşı İbrahim Kadri beyin oğludur. Annesi Melek hanım, Sapanca’nın Kırkpınar köyünden Hüseyin Kur beyin kızıdır.
Aka Gündüz ailesinin taşıdığı (Finci) soyadı, (Urgancı) manasına gelen (Fintçi) nin bozuntusudur.
Çocukluğunu babasiyle birlikte Balkanların muhtelif bölgelerinde geçiren Aka Gündüz, ilk tahsilini Serez’de İncili mektepe yapmış, bir mürebbiyeden ders almış, sonra Selanik’te Şemsi Hocanın ilk mektebinde okumuştur. Burasını bitirince Selânikteki Askerî Rüştiye’ye devam etmiş, 1896-1897 yıllarında Yurt an harbi esnasında babası harbe gidince, Eğrikapı’daki rüştüyeye nakledilmiştir.
Üvey annesi, onu çok sevdiğini söyleyerek mektebe göndermek istemeyince, Aka Gündüz, İstanbuldaki amcalarının yanma kaçtı. Abdülhamid’in yakın adamlarından biri olan amcası Kadri Bey Aka Gündüz’ü irade ile Galatasaray’ın idadi kısmına yazdırdı. Bir ay sonra, babalan harpte olan zabit çocuklarının alındığı «Askerî sınıfı mahsus» a verildi. Buradan ünlü hikayeci Ömer Seyfettin ile birlikte mezun olarak Edirne askerî idadisine ve sonra Kuleli'ye gitti. Orasını bitirerek Harbiye’ye geçti. Fakat ikinci sınıfta iken hastalanarak 105 kuruş maaşla ihraç edildi.
Askerlikten çıkarılmasının diğer bir sebebi de, 3000 talebesi bulunan mektepte bir hafiye teşkilâtı kuran bakkallara karşı, Ömer Seyfettin ve bazı sınıfların ileri gelenleriyle birlikte, bir nümayiş ve boykotaj yapılmasını temin etmesi idi. Bu hâdise üzerine Mâbeyinden gelen adamların kurduğu Divan-Harb, evvelâ elebaşı Aka Gündüz’ün pranga edilerek hapsine karar verdi. Muhakeme esnasında nasıl cevap vereceğini, mektepte Baba Haşan lâkabiyle anılan bir Yüzbaşı Aka Gündüze öğretmişti... 
 

---